CẦN THƠ 6-3.2010 (TH) - Ban tổ chức cuộc thi thơ ở khu vực Ðồng Bằng Sông Cửu Long, có thể bị áp lực đâu đó “ở trên” đã rút lại quyết định công bố giải nhất dành cho nhà thơ Hoài Tường Phong với tác phẩm “Trăng Nghẹn”.
Chuyện lình xình này được phổ biến trên nhiều trang thông tin điện tử giúp cho tác giả và bài thơ thêm nổi tiếng. Chỉ cần vào Google tìm kiếm, đánh chữ “Trăng Nghẹn”, hoặc tên tác giả “Hoài Tường Phong” là ra trọn bài thơ và những trang thông tin điện tử theo nhau đưa tin.
Vụ việc được nhà văn, nhà báo Võ Ðắc Danh nêu lên blog của ông trọn vẹn bài thơ trúng giải của Hoài Tường Phong với những thông tin đính kèm rất đáng chú ý về nền văn học “định hướng XHCN”.
“Trăng Nghẹn là bài thơ của Hoài Tường Phong vừa đoạt giải Nhất cuộc thi thơ Ðồng Bằng Sông Cửu Long do các Hội Văn Học - Nghệ Thuật trong khu vực này liên kết tổ chức, tỉnh Cần Thơ đăng cai.” Ông Võ Ðắc Danh viết. “Nhưng một sự cố lạ lùng chưa từng có đã xảy ra: Nhà thơ Phạm Sĩ Sáu, trưởng ban giám khảo cho hay, một số cơ quan ‘có thẩm quyền’ ở thành phố Cần Thơ (thực chất là không có thẩm quyền) đã yêu cầu ban giám khảo chọn lại bài khác để trao giải Nhất, vì bài nầy u ám quá. ‘Trăng thì phải sáng, thậm chí rất trong sáng chớ không thể nào nghẹn được’. Ban giám khảo đã quyết định không chấm lại, cuối cùng họ quay sang tác giả. Nhà thơ Hoài Tường Phong cho biết, mấy ngày nay chủ tịch Hội Văn Nghệ Cần Thơ yêu cầu ông làm đơn từ chối giải thưởng với lý do ‘tôi không có gởi dự thi’. Ông khẳng định rằng ‘tôi đã gởi dự thi’, sau đó vị chủ tịch Hội Văn Nghệ lại yêu cầu ông làm đơn xin từ chối giải thưởng với lý do ‘Thơ tôi có nhiều câu chữ không phù hợp với tiêu chí cuộc thi’. Ông Phong nói ‘Ðó là việc thẩm định của ban giám khảo.’”
Ông Võ Ðắc Danh đưa tin như trên vào nói: “Miễn bình luận về sự kiện nầy”.
Dưới đây là bài thơ Trăng Nghẹn:
Mẹ sinh tôi vào một đêm rằm mưa gió ngày xưa,
Lúc chào đời đã lỡ hẹn cùng vầng trăng viên mãn.
Vùng tản cư hồi nầy ruộng hoang nhà trống,
Rước được bà mụ vườn, ngoại cực trần thân.
Tôi lớn trong quê mùa như cây tạp vườn hoang,
Bảy tuổi biết leo lưng trâu, không từng ngồi xe đạp.
Không biết lời bải buôi để mua lòng người khác,
Nên thua thiệt cả đời vì không thể dối lừa ai.
Ngơ ngác buổi ra thành, trước cuộc sống đua chen,
Mười năm sau chưa gội rửa cho mình thành dân chợ.
Lớp phèn hết bám chân, nhưng chất chân quê vẫn còn đó,
Tôi tranh thủ những tháng hè, thích về lại thăm quê.
Bè bạn theo đuôi trâu một thời, mơ ước nhìn tôi,
Tưởng tôi thoát kiếp ngài, nhởn nhơ hóa bướm.
Tôi nhìn vẻ hồn nhiên của đám bạn xưa thèm quá,
Cộng một chút phù hoa đâu thêm lớn tâm hồn.
Mỗi lần về quê bè bạn cũ lại vắng hơn,
Gái mười bảy đã lấy chồng, trai hai mươi đòi vợ.
Cô bạn xưa nách con ngang nhà mua chịu rượu,
Ðôi mắt ướt một thời bẽn lẽn ngó bàn chân.
Xóm bên sông nhiều cô gái rời quê,
Về thăm nhà xênh xang lụa là hàng hiệu.
Vài căn nhà xây, đổi đời nhờ những đồng tiền báo hiếu,
Khởi sắc một vùng quê sao nghe có chút bùi ngùi.
Ðồng bằng quê hương tôi nhiều cái nhất ngậm ngùi:
Sản lượng lúa nhiều, vùng cá ba sa lớn nhất,
Ðầu tư văn hóa thấp và khó nghèo cũng nhất,
Và cũng dẫn đầu, những cô gái lấy chồng xa.
Chập tối buồn ra nhìn bến nước cô đơn,
Vầng trăng vừa lên đã bị mây mưa vần vũ.
Tôi chợt nhớ lần lỗi hẹn đầu đời, trăng cũ,
Vầng trăng nghẹn hoài, chưa tỏa sáng một vùng quê.
Theo một thân hữu thông báo cho ông Danh biết và được ông phổ biến cả lời bình luận bên dưới bài thơ thì “Chiều ngày 3 tháng 3 năm 2010, ban thường vụ Liên Hiệp Các Hội Văn Học Nghệ Thuật thành phố Cần Thơ đã họp và chính thức quyết định loại bỏ giải Nhất của bài thơ Trăng Nghẹn của Hoài Tường Phong. Rõ ràng đây là một sự lạm quyền hay lộng quyền thô bạo chưa từng có của một hội văn nghệ địa phương vì đây là một giải thơ của khu vực ÐBSCL. Thật không còn gì để nói. Vì không có máy tính và không biết gởi mail nên anh Hoài Tường Phong nhờ tôi mail cho anh để biết. Mến chào anh. Phương Ðông.”
Một điều đáng nói khác, trước khi có quyết định gạt bài thơ trúng giải Nhất của Hoài Tường Phong, kết quả đã được thông báo đến Hội Nhà Văn Việt Nam và trên trang báo điện tử của hội này ngày 20 tháng 2 năm 2010 đã thấy đăng tải trọn vẹn “Kết quả cuộc thi thơ Ðồng Bằng Sông Cửu Long lần thứ IV -2009” từ giải nhất đến giải khuyến khích trong đó nêu rõ trúng giải nhất là bài thơ Trăng Nghẹn của Hoài Tường Phong:
“Kết quả cuộc thi thơ Ðồng Bằng Sông Cửu Long lần thứ IV-2009:
15h 00' ngày 20 tháng 2 năm 2010 tại Liên Hiệp Các Hội Văn Học Nghệ thuật TP. Cần Thơ.
Ban tổ chức và ban chung khảo cuộc thi thơ ÐBSCL đã họp xét kết quả cuộc thi.
Ban chung khảo:
- Nhà thơ Phạm Sĩ Sáu - tTưởng ban.
- Nhà thơ Trịnh Bửu Hoài - Chủ tịch LHHVHNT An Giang: Thành viên.
- Nhà thơ Ðinh Thị Thu Vân - Phó chủ tịch Hội VHNT Long An: Thành viên.
Ban tổ chức:
- Nhà thơ Phan Huy - Chủ tịch LHCHVHNT TP. Cần Thơ: Trưởng ban.
- Nhà văn Nguyễn Khai Phong - Chủ tịch Hội Nhà Văn Cần Thơ: Phó trưởng ban.
- Nhà văn Lê Xuân - Thư ký.
- Cùng tham dự có nhà văn Lê Văn Thảo - Phó chủ tịch Hội Nhà Văn VN, Chủ tịch Hội Nhà văn TP. Hồ Chí Minh.
Sau khi các thành viên ban chung khảo và ban tổ chức thảo luận, đánh giá điểm chấm 60 bài dự thi của ba giám khảo vòng chung khảo, đã nhất trí:
Giải Nhất: Trăng nghẹn (Hoài Tường Phong - Cần Thơ)
Giải Nhì:
1. Sương hồ (Lê Thanh My - An Giang)
2. Ðôi bờ (Ngô Thị Thu Vân - Bến Tre)
Giải Ba:
1. Hình như (Phạm Nguyên Thạch - An Giang)
2. Về nhà xưa uống rượu (Nguyễn Trung Nguyên - Cần Thơ)
3. Thương nhớ đồng bằng (Thạch Thị Liễu - Hậu Giang)”
...
Cho tới nay, người ta không rõ cái giải thơ kỳ IV nói trên có đôn người trúng giải nhì lên thành giải nhất hay cái giải này năm nay bị cưa cụt đầu.
Trên trang điện tử Sông Cửu Long Online (www.vannghesongcuulong.org.vn) ông Lê Chí, tổng biên tập viết ngậm ngùi rằng “...Nhưng dù sao Trăng Nghẹn cũng đem đến cho chúng ta những điều không dễ gì quên và thật đáng suy ngẫm. Ngoái nhìn hành trình những năm tháng đã qua nào chỉ giản đơn là nhìn lại một dĩ vãng vu vơ phù phiếm. Bản chất của niềm vui là biết chắt ra từ nỗi buồn (làm gì có loại người quanh năm chỉ biết có cười mà không bao giờ rơi nước mắt). Với Trăng Nghẹn, một lần nữa nhà thơ Hoài Tường Phong muốn nhắc chúng ta đừng bao giờ lại để ‘lỡ hẹn cùng vầng trăng viên mãn.’”
Cũng trên trang báo điện tử này, nhà thơ Trần Hoàng Vy bầy tỏ sự bực tức khi đem “cái dũng những những người tổ chức và cầm... bút đỏ” ra mổ xẻ.
“Cái Dũng của BTC, BGK là phải vượt qua những điều ‘phạm qui’ như bị mua chuộc, đi đêm. Bị áp lực bởi ‘chủ nhà’, bởi đơn vị tài trợ. Và phải chịu trách nhiệm và bảo vệ đến cùng những tác giả, tác phẩm xứng đáng đạt giải. Không làm được điều này, uy tín của BTC, BGK coi như bị phá sản, sẽ không còn ai dám đến với những cuộc thi như thế. Trần Hoàng Vy viết trên vannghecuulong.org.vn ngày 6 tháng 3 năm 2010.
