Việt Hà, RFA
Người Việt lại thích nói đùa chứ không muốn nói chuyện một cách nghiêm túc về tình dục. Đó là kết luận được đưa ra trong một nghiên cứu năm ngoái của Viện Nghiên cứu Phát triển Xã hội.
Nghiên cứu được tiến hành trên gần 300 người từ độ tuổi 15 đến 65 ở 4 tỉnh, thành phố là Hà nội, Hà Tây cũ, thành phố Hồ Chí Minh và Cần Thơ. Mục đích của nghiên cứu nhằm tìm hiểu quan niệm, thái độ, hành vi tình dục của bốn thế hệ khác nhau trong vòng nửa thế kỷ qua. Việt Hà xin được giới thiệu về quan niệm tình dục của người Việt nam và ảnh hưởng của nó với người phụ nữ Việt nam ngày nay.
Chuyện dễ đùa, khó nói
Tình dục là nhu cầu không thể thiếu của loài người, nó không những giúp duy trì nòi giống mà còn đem lại hạnh phúc cho những người biết thực sự hưởng thụ nó. Tuy nhiên, ở rất nhiều nền văn hoá trên trái đất này, từ hàng ngàn năm nay, tình dục vẫn chưa được nhìn nhận một cách đúng mực. Việt nam cũng không phải là một trường hợp ngoại lệ.
Một nghiên cứu mới đây về hành vi tình dục của người Việt Nam được tiến hành trên gần 300 người trong vòng 4 năm từ 2003 đến 2007 từ thành thị đến nông thôn của Viện Nghiên cứu Phát triển Xã hội đã đưa ra những kết luận khá thú vị về quan niệm tình dục của người Việt nam trong suốt gần nửa thế kỷ qua.
Kết luận đầu tiên mà nghiên cứu này đưa lại đó là người Việt nam thích nói đùa về tình dục hơn là nói chuyện một cách nghiêm túc.
Tiến sĩ Khuất Thu Hồng, viện trưởng Viện Nghiên cứu Phát triển Xã hội, đồng tác giả của nghiên cứu này cho biết: “Rõ ràng người Việt nam có vấn đề ở chỗ là khi nói đùa thì rất thoải mái. Cùng một con người, mà khi nói chuyện không chính thức về tình dục thì rất dễ dàng vui vẻ, nhưng chỉ 5 phút sau, nếu mình yêu cầu nói về tình dục một cách chính thức thì người ta lại không nói nữa.
Và bằng chứng hiển nhiên là giáo dục tình dục ở Việt nam không có, bố mẹ không bao giờ giáo dục tình dục cho con cái, thầy cô cũng rất ngại nói về tình dục với học sinh của mình. Tình dục rất là khó nói, và nó cần được nhìn nhận và thảo luận chính thức, khi nói đùa thì ai cũng sẵn sàng.”
Theo tiến sĩ Khuất Thu Hồng thì nguyên nhân của việc người Việt thích nói đùa hơn là nói nghiêm túc về tình dục là do “nền văn hoá của chúng ta không khuyến khích mọi người thảo luận về tình dục, thể hiện tình dục một cách tự nhiên, cho nên những cái ức chế đấy chuyển thành những lời ám chỉ, những câu nói đùa, những chuyện tiếu lâm. Tôi cho rằng cách người Việt nam nói đùa về tình dục giống như một cái van để người ta thoát ra những cái ức chế, ám ảnh của mình.”
Trên thực tế, việc giáo dục về tình dục đã được đưa vào các trường học ở Việt nam từ vài năm nay gần đây. Tuy nhiên, theo nhiều học sinh cho biết thì việc dạy vẫn chỉ thoáng qua. Một số nơi giáo viên còn ngại không muốn dạy các bài học này.
Em Nguyễn Thanh Huyền, 18 tuổi, học sinh mới tốt nghiệp cấp 3 ở Hà nội cho biết:“Năm lớp 9 bắt đầu dạy, nó đưa vào sách giáo khoa học hết cấp 2. Lên cấp 3 thì không còn các môn đấy nữa. Nó phụ thuộc vào cô giáo, vì nhiều cô giáo còn ngại dạy về vấn đề đó nên có cô giáo còn bỏ qua, không dạy bài đấy.”
Theo Huyền, những kiến thức được học đối với em ở trường là chưa đủ. Để tìm hiểu thêm về chủ đề này, em thường phải lên mạng để tìm kiếm thêm thông tin.
Khi được hỏi nếu muốn biết thêm về vấn đề tình dục, liệu em có hỏi ý kiến của mẹ mình hay không? Huyền cho biết: “Cháu nghĩ là cháu học, và cháu muốn biết thì cháu tự tìm hiểu chứ mẹ cháu vẫn chưa, không nói gì về vấn đề này, cháu nghĩ mẹ cháu ngại. Cái đấy cháu nói với bạn bè thì không sao, nhưng nói với bố mẹ thì cháu ngượng.”
Mẹ của Huyền, chị Lê Thị Vân, 45 tuổi thì cho biết lý do mà chị chưa bao giờ nói với con gái về tình dục là do “nó chưa có quan hệ, chị không nói về tình dục. Chị chỉ dạy nó là quan hệ với bạn bè, hoặc con trai thì biết xấu tốt thôi. Chứ còn tình dục ở trường nó đưa vào chương trình học rồi.”
Do đặc điểm văn hóa
Tình dục là chuyện chưa được bàn luận nghiêm túc ở VN. Hình chụp từ trang web Báo PNVN Theo tiến sĩ Khuất Thu Hồng, ở Việt nam, tình dục không được mọi người coi trọng. Mọi người tránh bàn luận về tình dục một cách nghiêm túc, coi đó là điều tế nhị riêng tư, trong khi nhu cầu tự nhiên về tình dục của con người thì ai cũng có. Điều này bà gọi là sự đè nén về tình dục của người Việt nam. Sự đè nén này ảnh hưởng đến mọi thế hệ, và đặc biệt rất khắt khe với phụ nữ.
Bà nói: “Chắc chắn sự đè nén về tình dục ảnh hưởng đến rất nhiều người, và đặc biệt đối với phụ nữ nó ảnh hưởng rất nặng. Vì sao, vì trong nền văn hóa Việt nam người ta luôn quan niệm là phụ nữ không thể có lạc thú. Tức là về mọi chuyện, trong đó tình dục là một lãnh địa mà nếu người phụ nữ có thể hiện thì được đánh giá rất là tồi tệ.
Chính vì thế phụ nữ ở Việt nam chưa bao giờ được khuyến khích là cần phải hiểu biết về tình dục. Nếu như phụ nữ được dạy dỗ về tình dục thì chỉ được dạy để không hư, để không có những hành vi mang lại những hậu quả xấu cho cuộc đời họ. Nếu có dạy dỗ thì chỉ là răn đe và nói về tình dục như một thứ nguy hiểm.”
Theo tiến sĩ Khuất Thu Hồng, người phụ nữ Việt nam được dạy là không nên thích thú tình dục, mà nếu có thích tình dục thì cũng không nên thể hiện ra ngoài là mình thích.
Chị Lê Thị Vân cho biết hai vợ chồng chị không bao giờ nói chuyện với nhau về tình dục, chỉ trừ khi có vấn đề thì mới nói. Chị cho biết, kể cả khi chị không thỏa mãn tình dục với chồng thì chị cũng không cho chồng biết. Hay nếu chị muốn có quan hệ tình dục thì chị cũng để tự chồng mình chủ động trước.
Cũng chính bởi người phụ nữ luôn phải tỏ ra thụ động trong tình dục, họ gặp phải những thiệt thòi trong việc tự bảo vệ mình. Trong một nghiên cứu khác của Việt nghiên cứu phát triển xã hội về tình trạng nạo phá thai ở Việt nam cho thấy, khi các cặp trai gái có quan hệ tình dục, người phụ nữ dù muốn sử dụng các biện pháp tránh thai cũng không dám đề nghị với bạn tình của mình.
Tiến sĩ Khuất Thu Hồng giải thích: “Chúng tôi có nghiên cứu về quan hệ tình dục trước hôn nhân và nạo phá thai thì chúng tôi có những bằng chứng nhất là các cô gái ít khi đặt vấn đề với bạn trai sử dụng các biện pháp tránh thai vì người phụ nữ Việt nam được giả định là trong trắng, là ngây thơ, là không có những kinh nghiệm về tình dục.
Bước vào một mối quan hệ, hôn nhân mà người phụ nữ tỏ ra am hiểu về tình dục thì thường bị đối phương đánh giá thấp, nên các cô gái thường tỏ ra ngây thơ, trong trắng về tình dục, mình không biết gì về tình dục hết, không biết gì về các biện pháp tránh thai, nên cũng không dám đặt vấn đề với người yêu là anh ơi dùng bao cao su nhé chẳng hạn vì sợ người yêu hỏi là tại sao em biết đến bao cao su, em đã dùng rồi à.”
Ảnh hưởng với người phụ nữ
Theo tiến sĩ Khuất Thu Hồng đây là một trong những nguyên nhân khiến phụ nữ có thai ngoài ý muốn. Theo thống kê của Hội kế hoạch hóa gia định thì Việt nam là một trong ba nước có tỷ lệ phá thai cao nhất thế giới với khoảng từ 1,2 triệu đến 1,6 triệu ca mỗi năm, trong đó 20% thuộc lứa tuổi vị thành niên.
Tiến sĩ Khuất Thu Hồng cho rằng nguyên nhân dẫn đến sự đè nén về tình dục của người Việt nam nói chung và người phụ nữ nói riêng xuất phát từ nguyên nhân văn hoá và cũng có một phần từ lý do lịch sử: “Việt nam cũng có đặc thù khác. Ngoài yếu tố văn hoá, thì lịch sử của Việt nam có nhiều điều khiến cho tình dục nó chưa có vai trò đúng của nó.
Trinh tiết của cô dâu vẫn là tiêu chuẩn để đánh giá người phụ nữ. Hình chụp từ trang web Báo PNVN Việt nam trải qua nhiều cuộc chiến tranh, qua những thời kỳ gian khổ. Nói chung, mọi người được dạy phải hy sinh hạnh phúc cá nhân của mình cho gia đình, cho đất nước, cho nên tình dục đã có giai đoạn bị lãng quên hay bị người ta chôn giấu thật sâu để vì những mục đích thiêng liêng hơn.”
Xã hội phát triển, những năm gần đây, quan niệm tình dục của người Việt nam đã cởi mở hơn. Một nghiên cứu gần đây của Bộ Y tế cho thấy độ tuổi trung bình có quan hệ tình dục của thanh niên Việt nam là 19,5 đối với nam, và 20,1 đối với nữ. Đặc biệt 5,4% thanh niên có quan hệ tình dục lần đầu khi mới 15 tuổi, gần 20% thanh niên từ 15 đến 17 tuổi từng quan hệ tình dục.
Cũng chính bởi vậy, đối với nhiều thanh niên Việt nam, trinh tiết của người phụ nữ không còn quá quan trọng như trước kia. Tuy nhiên, trong nghiên cứu của Viện Nghiên cứu Phát triển Xã hội, vẫn có những thanh niên cho rằng trinh tiết là quan trọng và nên được gìn giữ cho đến khi kết hôn.
Tiến sĩ Khuất Thu Hồng gọi đó là một nỗi ám ảnh bất tận của người Việt nam: “Cho đến giờ, trinh tiết vẫn là sự ám ảnh mặc dù thực tế xã hội đã thay đổi rất nhiều rồi. Giờ mọi người nói là tìm được một người con gái còn trinh tiết trước khi kết hôn là rất khó, trong thực tế, thanh thiếu niên quan hệ tình dục với nhau rất nhiều trước hôn nhân.
Thế nhưng mà trinh tiết vẫn là một giá trị mọi người đều bị ám ảnh. Và điều bất công ở chỗ là trinh tiết chỉ được dùng để đánh giá người phụ nữ, chứ không phải đánh giá nam giới. Tại sao nam giới không phải giữ gìn trinh tiết trong khi người phụ nữ thì lại phải giữ trinh tiết!?”
Có thể nói, xét trên một bình diện nào đó, người phụ nữ Việt nam đang được dần cởi trói về về tình dục, thể hiện qua việc những người phụ nữ trẻ tuổi giờ đã có thể chủ động hơn để tìm hiểu tình dục, mặc dù chưa mạnh mẽ bằng ở các nước phương Tây. Tiến sĩ Khuất Thu Hồng cho rằng, với thời gian, người phụ nữ Việt nam sẽ có đời sống tình dục tự do theo đúng ý nghĩa tích cực của nó.
http://www.rfa.org/vietnamese/programs/WomenMagazine/Sexuality-easy-to-joke-about-but-hard-to-talk-about-Vha-03302010171234.html